Kültür Balıkçılığı (Aquaculture) Nedir?

Su ürünleri yetiştiriciliği (kültür balıkçılığı), gıda olarak tüketilmek üzere suda yaşayan hayvan ve bitki yetiştirilmesi uygulamasıdır. Üreme, yetiştirme, hasat etme ve sonunda bu çiftlik deniz ürünlerini pazara sunmayı içerir.

Kültür balıkçılığı, tüm dünyada yaygındır ve insanlık tarihinin çoğu için bir şekilde uygulanmıştır. Yine de, deniz ürünleri yetiştiriciliğinin sürdürülebilir bir şekilde uygulanmasını sağlamak için ele alınması gereken tartışmalı yönleri vardır.

Kültür Balıkçılığı (Aquaculture) Nedir?

Kültür balıkçılığı, suda bitki ve hayvanların yetiştirilmesini ve hasat edilmesini içerir. Taze balığa olan talebin doğal popülasyonları zorlamasıyla deniz ürünleri üretmenin uygulanabilir bir yöntemi olarak ivme kazanmıştır. Global Aquaculture Alliance (Küresel Su Ürünleri Yetiştiriciliği Birliği), deniz ürünleri de dahil olmak üzere proteine ​​olan talebin 2050 yılına kadar % 52 oranında artacağını tahmin ediyor (1).  Bu artan talep, artan insan nüfusu tarafından yönlendiriliyor ve su kültürü ile yapılan yetiştiricilik, sorunu çözmenin bir yolunu sunuyor.

Kültür balıkçılığı, deniz yaşamının dengesini bozan ve doğal ekosistemi tehdit eden aşırı avlanma uygulamaları yerine, doğal su ekosistemini bozulmadan bırakırken artan talebi karşılamak için kullanılabilir (2).

Alternatif isim : Çiftlik deniz ürünleri (Farmed seafood)

Bugün, kültür balıkçılığı ile yetiştiricilik dünyadaki deniz ürünleri tüketiminin yaklaşık yarısını oluşturmaktadır. 2030’a kadar, Küresel Su Ürünleri Yetiştiriciliği Birliği tahminlerinin % 62’sini oluşturacağını öngörüyor (1).

Kültür Balıkçılığı ile Yetiştiricilik Nasıl Yapılır?

Kültür balıkçılığı uygulamaları, ilgili yiyeceğin yeri ve türüne bağlı olarak değişir. Balıklar ve diğer su canlıları, göletler, göller, bataklıklar (tatlı su yetiştiriciliği) veya okyanusta (deniz balıkçılığı) doğal su kütlelerinde yetiştirilebilir ve yetiştirilebilir. Kültür balıkçılığında, genellikle balık kuluçkahanelerinde bulunan insan yapımı tanklarda da yapılabilir.

Kontrollü bir ortamda deniz ürünleri yetiştirme uygulaması binlerce yıldır uygulanmaktadır. Avustralya’nın yerli halkı tarafından ve Roma İmparatorluğu içinde kullanıldı. Tang Hanedanlığı döneminde Çin’deki su ürünleri yetiştiriciliği uygulamaları, şimdi her yerde bulunan bir evcil hayvan olan Japon balığını yaratan bir mutasyona yol açtı.

Modern zamanlarda, su ürünleri yetiştiriciliği dünyanın en hızlı büyüyen gıda üretim sektörlerinden biridir. Doğal balıkçılığın, kaç balığın yakalanabileceği konusunda sınırlamaları vardır ve yalnızca yılın belirli aylarında mevcuttur. Alternatif olarak, kültür balıkçılığı büyük ve tutarlı miktarlarda balık ve deniz ürünü sağlayabilir. Pazara somon ve istiridye gibi su kültürü stoklarının eklenmesi, mevcut deniz ürünü taleplerinin karşılanmasına yardımcı olmuştur (3).

Kültür Balıkçılığının Faydaları

Su ürünleri yetiştiriciliği küresel ekonomiye birçok fayda sağlar. Daha önce bahsedildiği gibi, insan popülasyonunu beslemek için artan protein talebine ayak uydurma yeteneği özellikle önemlidir. Bu, suda yaşayan yaban hayatı ve çevredeki ekosistem üzerindeki baskıyı azaltır. Ayrıca ithalatı azaltarak, ihracatı artırarak ve binlerce iş olanağı sağlayarak yerel ekonomilere ticareti büyütme fırsatları yaratır (4).

Kültür Balıkçılığında İş Fırsatları

Su ürünleri yetiştiriciliğinde çeşitli kariyer fırsatları vardır ve hepsi olmasa da çoğu bir derece veya ileri eğitim gerektirecektir. Kültür balıkçılığı uzmanları, devlet kurumlarında, balık çiftliklerinde ve akademi içinde iş bulabilirler. İş başında eğitim, su ürünleri yetiştiriciliği çiftçisi olmanın temel şartıdır.

Bir sonraki adım, bir su ürünleri yetiştiriciliği müdürü olacaktır. Bu işin sorumlulukları arasında balık yetiştirme çiftliğini veya tesisini denetlemek, personeli denetlemek ve envanter ve geliri korumak gibi olağan yönetim görevleri bulunmaktadır.

Deney yapan biyolojik teknisyenler gibi araştırma odaklı su ürünleri yetiştiriciliği pozisyonları için genellikle su ürünleri mühendisi, biyoloji veya ilgili bir alanda lisans derecesi gereklidir.

Yaban hayatı biyologları ve zoologlar, hem doğal hem de kontrollü araştırma ortamlarında hayvanları inceleyen su ürünleri yetiştiriciliği iş gücünün bir parçasıdır. Bu tür işler için biyoloji alanında en az bir lisans derecesine veya ilgili bir alana ihtiyacınız olacak ve üst düzey pozisyonlar için ileri bir derece gerekebilir (5).

Kültür Balıkçılığı İle İlgili Endişeler

En önemli problemlerin başında su kirliliği olan kültür balıkçılığı ile ilgili belgelenmiş sorunlar vardır. Bu, kimyasallar ve antibiyotikler içeren balıklardan elde edilen yüksek konsantrasyonlu atıklardan gelir. Bunlar, doğal balık popülasyonunu tehdit ediyor çünkü atık, doğal yaşam alanlarına giriyor ve oksijeni tüketip hastalığa neden olabilir. Yiyecek tedarikine giren antibiyotikler, insan popülasyonunda antibiyotik direncine de katkıda bulunabilir (6).

Kültür Balıkçığında Sorunlarla Başa Çıkmak

Bunlar ciddi endişelerdir ve hükümet ve endüstri düzenlemeleri, güvenli uygulamaların yürürlükte olmasını sağlamak için bunları ele almaya devam etmelidir. Balık ve kabuklu deniz ürünleri, çevreye zarar vermeyen ve yabani hasadı destekleyerek artan deniz ürünleri talebini karşılamaya yardımcı olan yöntemler kullanılarak yetiştirilebilir (7).

Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) tarafından yürütülen araştırmalar, devam eden iyileştirmeler sayesinde, su ürünleri uygulamalarının genel olarak çevre için düşük bir risk oluşturduğunu ve yerel ve geçici etkilerin çoğu olduğunu göstermektedir (8).  Bazı durumlarda, su ürünleri yetiştiriciliği çevreye fayda sağlayabilir. Örneğin, istiridye gibi filtre ile beslenen kabuklu deniz ürünleri yerinde yetiştirildiğinde, gölet ve göllerdeki su kalitesi artabilir (9).

Temel Çıkarımlar

• Kültür balıkçılığı, tüketilmek üzere suda yaşayan deniz canlıları yetiştirilmesi uygulamasıdır.
• Şu anda küresel deniz ürünleri arzının % 50’sini oluşturuyor ve 2030 yılına kadar % 62’ye çıkması bekleniyor.
• Kültür balıkçılığı, aşırı avlanma olmadan deniz ürünleri talebini karşılayarak su yaşamı ve ekosistemler üzerindeki yükü azaltır.
• Kültür balıkçılığı uygulamalarıyla ilgili önemli çevresel endişeler vardır ve düzenlemeler her şeyin güvenli ve sürdürülebilir bir şekilde yapılmasını sağlamalıdır.

Aşağıda kültür balıkçılığı ve bunun sürdürülebilir olması ile ilgili konuyu pekiştirici videolar mevcut. İyi seyirler…

Kaynaklar

1. Global Aquaculture Alliance. “What Is Aquaculture and Why Do We Need It?” Accessed Sept. 25, 2020.

2. World Wildlife Fund. “Overfishing.” Accessed Sept. 25, 2020.

3. Food and Agriculture Organization of the United Nations. “Milestones in Aquaculture Development.” Accessed Sept. 25, 2020.

4. Food and Agriculture Organization of the United Nations. “What Aquaculture Is.” Accessed Sept 25, 2020.

5. Canadian Aquaculture Industry Alliance. “Careers in Aquaculture.” Accessed Sept. 25, 2020.

6. Monterey Bay Aquarium Foundation. “Aquaculture.” Accessed Sept. 25, 2020.

7. Global Aquaculture Alliance. “What Is the Environmental Impact of Aquaculture?” Accessed Sept. 25, 2020.

8. Fisheries Journal. “Environmental Performance of Marine Net-Pen Aquaculture in the United States.” Accessed Sept. 25, 2020.

9. Pacific Coast Shellfish Growers Association. “Environmental Benefits of Shellfish Farming.” Accessed Sept. 25, 2020.