Maryland Üniversitesi araştırmacıları, yeni ve büyük ölçekli yaptıkları işbirliği çalışmasında, Avrupa ülkelerinde pazar değeri ve başarılı bir genetik mühendisliği olan Bt mısır ın etkilerini ölçmek için kırk yıllık verileri bir araya getirdi. Diğer çalışmalar, mısır veya pamuğun kendisinde bulunan Avrupa mısır delici veya pamuk kurdu gibi zararlılar için Bt mısır veya Bt pamuğun haşereyle mücadele konusundaki benimsenmesinin faydalarını ortaya koymuştur. Ayrıca bu, Kuzey Amerika’daki diğer bitki dışı ürünler üzerindeki etkilerini inceleyen ilk çalışmadır. Mısır delicilerin popülasyonlarını izleyerek yürütülen çalışmada, yetişkin güve aktivitesinde, önerilen ilaçlama rejimlerinde ve tatlı mısır, biber ve yeşil fasulye gibi sebze bitkilerinde genel ürün hasarında önemli düşüşler göstermektedir. Bu faydalar daha önce hiç belgelenmemiş ve Bt bitkilerini tarım arazilerindeki diğer ekinlerden yararlanarak bölgesel olarak haşere popülasyonlarını azaltmak için güçlü bir araç olarak göstermemiştir.
Bt mısır ilk olarak 1996 yılında Amerika Birleşik Devletleri‘nde tanıtıldı ve kabul edildi ve şu anki mısır ekimimizin % 80‘ini oluşturan genetik olarak yapılandırılmış bir ürün (GDO). Bu çalışmada, Entomoloji Anabilim Dalı’nda Profesör Emeritus ve Entegre Zararlı Yönetimi Danışmanı olan Dr. Galen Dively ve UMD Araştırma Görevlisi Dr. Dilip Venugopal, Bt mısırın kullanımının başlamasından önceki 20 yıl ile kullanımına başlandıktan sonraki 20 yılın yani 1976 – 2016 yılları arasındaki verileri kullandılar. Venugopal, “Bt mısırının güvenliği kapsamlı bir şekilde test edilmiş ve kanıtlanmıştır, ancak bu çalışma Bt mısırının zararlı bir yönetim stratejisi olarak etkinliği ve özellikle de Bt tarla mısırından farklı alanlarda farklı bitkileri veya mahsuller için faydaları hakkındadır.” diyor.
Dively, “Bu, yeşil fasulye ve biber gibi diğer pek çok ürün için önemli bir zararlı olan mısır delici gibi bir böcek için diğer ev sahibi bitkilere dış faydaları gösteren ilk belgedir” diyor. Ayrıca yazar, “Bu ürünler için Avrupalı mısır delici popülasyonunun yüzde 90’ından fazlasının bastırılmasını gerçekten inanılmaz görüyoruz” diyor.
Avrupa mısır kurdu gibi zararlılar için tavsiye püskürtme rejimi nüfusunu tahmin ve incelemek için haşere tuzaklardan gelen sayıları kullanarak, Dively ve Venugopal çok daha az zaman içinde meydana gelen püskürtme ile, popülasyonda önemli azalmalar gözlenmiştir. Dively, “Şu anki popülasyon göz önüne alındığında mısır delici için püskürtme önerisi olmayacaktır ve bu makale Bt mısırının benimsenmesine kadar bunu izleyebilir” dedi. Dahası, gerçek zararlı böcek istilasına ve kırk yıllık verilere dayanan fiili ürünlere zarar vererek, her türlü ekin üzerindeki faydaları ve gerçek haşere popülasyonundaki düşüşleri görmek için bir adım daha ileri gittik.“
Venugopal, “Bir sonraki adımlar, burada gördüklerimiz, ekonomik yararlar açısından milyonlarca dolarlık miktarın, para ve zamanın püskürtülmesi ve zararlıların yönetimi, mahsul hasarlarının azaltılması ve aynı zamanda çevresel faydaların göz önünde bulundurulması konularında çok somut bir şekilde gösterilmesidir. Ancak buradaki önemli şey, Bt bitkilerini, bütünleşik bir zararlı yönetimi araç kutusundaki birçok araçtan biri olarak düşünmektir: Yararları inkar edilemez, ancak geniş bir yelpazede araçlar kullanmak ve faydaları en üst düzeye çıkarmak için diğer birçok seçeneğe karşı her zaman tartılmalıdır. Bt direncini geliştiren zararlılar gibi olası riskleri en aza indirgenmelidir.“
Dively şu sonuca varıyor: “Bu çalışma eninde sonunda genetik olarak yapılandırılmış bitkileri ekilen alanın ötesindeki değerlendirmenin önemini ortaya koyuyor. Bu ürünler ve boru hattından çıkan yeni ilerlemeler, tıpkı Bt mısırının olduğu gibi büyük haşere popülasyonlarını baskılama potansiyeline sahip.“
Bu makale Proceedings of National Academy of Sciences de yayınlanmıştır.
Daha Fazla Bilgi İçin: Galen P. Dively el al., “Regional pest suppression associated with widespread Bt maize adoption benefits vegetable growers,” PNAS (2018). www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.1720692115
Bt- mısır, Bt- patates, Bt- pamuk ne demektir?
Bt, toprakta çok rastlanan gram pozitif bir bakteri olan Bacillus thuringiensis ‘ın kısaltmasıdır. Bu bakteri, bazı böcek grupları için zehirleyici bir etki gösterirken toksini, memeliler ve kuşlar üzerinde zehirleyici hiçbir etki göstermemiştir. Bu bakterilerin zehiri, birçok böceğin zararlı etkilerine karşın dayanıklı bitkiler yetiştirmek için kullanılır. Zehir üreten genler, bitkilerde etkin olmak üzere ekinlere aşılanır. Bu sayede, daha sonra bitkiler de, Bacillus thuringiensis gibi zehir üretme özelliğine sahip olurlar. Böylelikle bitkiler kendi böcek ilaçlarını üretmiş olurlar. Fakat bütün zararlı böcekler bu zehirden etkilenmez; örneğin, bu zehirin aphidler üzerinde bir etkisi yoktur sadece bu şekilde daha az miktarda kimyasal böcek ilacına ihtiyaç duyulur. Ancak, bazen hedef alınmayan böcekleri de öldürmesi transgenik ürünlerin kullanılmasına dair bir tartışma yaratmaktadır. Diğer yandan, kimyasal böcek ilaçları da belli gruplar açısından seçici değildir ve transgenik ürünler gibi hedef alınmayan organizmaları yok etmektedirler. Daha detaylı bilgi için konu hakkında temel bilgiye bakınız.Başlıca Modifiye Ürünler Nelerdir?
ISAAA ‘ ın yönetim kurulu başkanı Dr. Clive James tarafından derlenen Ticari Transgenik (genetik modifiye) Ürünlerin Yıllık Dünya Genelinde Durumuna yönelik derlemeye göre, başlıca yetiştirilen transgenik ürünler şunlardır:
Ürün Alan (2002) milyon hektar Modifiye ürün yüzdesi Soya fasulyesi 36.5 62 Mısır 12.4 21 Pamuk 6.8 12 Kolza tohumu 3 5 Referans ve son veriler için: http://www.isaaa.org
Kaynak: https://phys.org/news/2018-03-forty-years-quantifies-benefits-bt.html
Çeviri ve Derleme: Popüler Tarım
Yararlanılan Kaynaklar:
- http://www.food-info.net/tr/qa/qa-bt12.htm
- http://www.food-info.net/tr/qa/qa-bt14.htm